Compassie?
Mensen geven om elkaar, bekommeren zich om elkaar. Dat is niet nieuw voor Nijmegen, integendeel. Er zijn vele mensen in Nijmegen die zich als privé persoon, binnen vele organisaties, burgerinitiatieven en ondernemingen in Nijmegen, elke dag met compassie, met hart en ziel, inzetten voor het welzijn van mensen, natuur en milieu. Velen van ons werken er aan dat er in onze samenleving meer vanuit compassie wordt gehandeld.
Compassievol handelen kunnen we allemaal. Maar een stad van Compassie vorm je niet zo maar. Daar werken we samen aan. Als individu, binnen de politiek, binnen een organisatie of een onderneming, binnen de Nijmeegse samenleving als geheel.
Compassie staat voor het je verbinden met de meest kwetsbare medemensen in onze samenleving. In nagenoeg alle religies en levensbeschouwingen staat de notie van de ‘gulden regel’ centraal: Behandel je medemens in nood, zoals je zelf behandeld zou willen worden als je zelf in die situatie zou verkeren. Het handvest voor compassie roept iedereen op om zo te handelen en daarmee een meer rechtvaardige samenleving op te bouwen.
Met het centraal stellen van het begrip Compassie willen we aansluiten bij de wereldwijde beweging van het ‘handvest voor compassie’. handvestvoorcompassie.nl en charterforcompassion.org
Handvest
Het principe van compassie of mededogen ligt ten grondslag aan alle religieuze, ethische en spirituele tradities; steeds opnieuw wordt daarmee een beroep op ons gedaan alle anderen te behandelen zoals wij zélf behandeld willen worden.
Compassie is onze drijfveer om ons onvermoeibaar in te zetten voor het verzachten van het leed van onze medeschepselen, om terug te treden uit het middelpunt van onze wereld en een ander voor het voetlicht te plaatsen, en om recht te doen aan de onschendbare heiligheid van ieder mens en een ieder, zonder enige uitzondering, te behandelen met volstrekte waardigheid, billijkheid en respect.
Daarbij hoort tevens de opdracht om er zowel in het openbare als in het privé-leven voor te waken geen enkele vorm van leed te veroorzaken. Door gewelddadig te handelen, door de kwaliteit van het leven van een ander te verslechteren, door de grondrechten van die ander te misbruiken of te ontkennen, en door haat te zaaien met laatdunkende uitingen over anderen – zelfs over onze vijanden – doen wij de menselijkheid die wij allen met elkaar delen geweld aan.
Wij erkennen dat wij er niet in zijn geslaagd een leven te leiden vervuld van compassie en dat sommigen uit naam van hun religieuze overtuiging het totale menselijke leed zelfs groter hebben gemaakt.
Daarom roepen wij iedere man en vrouw op om:
- compassie opnieuw te maken tot de kern van moreel handelen en van religie
- terug te keren naar het oude principe dat iedere interpretatie van geschriften die aanzet tot geweld, haat of minachting geen enkele legitimiteit heeft;
- garant te staan voor de verstrekking van correcte en respectvolle informatie over andere tradities, godsdiensten en culturen aan jongeren;
- positieve waardering van culturele en religieuze verscheidenheid te stimuleren;
- bij te dragen aan medeleven, gebaseerd op kennis, voor het leed van alle mensen – ook van hen die wij als onze vijanden zien.
Het is van wezenlijk belang dat wij compassie in onze gepolariseerde wereld maken tot een duidelijke, lichtende en dynamische kracht.
Indien compassie is geworteld in principiële vastbeslotenheid om uit te stijgen boven egoïsme, kan zij politieke, dogmatische en religieuze grenzen slechten.
Als product van onze wezenlijke afhankelijkheid van elkaar, speelt compassie een fundamentele rol binnen menselijke relaties en bij een volwaardig mensdom. Compassie voert naar verlichting en is onmisbaar voor het realiseren van een eerlijke economie en een harmonieuze wereldgemeenschap die in vrede leeft met elkaar.
Tekst: Karen Armstrong en the Council of Conscience, bestaande uit morele en spirituele wereldleiders (2009).